Auschwitz – niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i ośrodek zagłady – stał się międzynarodowym symbolem. Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu został ustanowiony 1 listopada 2005 r. przez Zgromadzenie Ogólne ONZ, w celu uczczenia pamięci ofiar pochodzenia żydowskiego pomordowanych w czasie II wojny światowej przez nazistowskie Niemcy. 27 stycznia 1945 r. oddziały Armii Czerwonej wyzwoliły więźniów niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau. Dzień ten jest uznawany za symboliczny koniec systematycznego ludobójstwa.

W Auschwitz byli więzieni i mordowani obywatele niemal wszystkich krajów Europy okupowanych przez Niemców, w zdecydowanej większości Żydzi. Ponad 1,1 mln osób, w tym kobiety i dzieci, nie doczekało wolności. Zginęli w największej z hitlerowskich fabryk śmierci. Mimo że wiele ofiar Zagłady nie ma nawet własnych grobów, pamięć o nich trwa, przekazywana przez ludzi, miejsca upamiętnienia i instytucje.