W piątek 23 maja 2025 r. na lotnisku w Łososinie Dolnej koło Nowego Sącza odbędzie się uroczyste przekazanie czwartej grupy psów służbowych, które wzmocnią ukraiński batalion rozminowania. Zwierzęta zostały wyszkolone w ramach projektu Dyrekcji Generalnej ds. Migracji i Spraw Wewnętrznych Komisji Europejskiej oraz Służby ds. Instrumentów Polityki Zagranicznej (FPI).
Psy, które trafią do sił zbrojnych Ukrainy, przeszły specjalistyczne szkolenie w Belgii, Polsce, we Włoszech, na Malcie, w Luksemburgu i Finlandii.
W Polsce odbył się także 14-dniowy turnus adaptacyjny – m.in. na terenie Karpackiego Oddziału Straży Granicznej – podczas którego ukraińscy przewodnicy zapoznali się ze swoimi nowymi podopiecznymi.
Dodatkowo, przewodnicy psów zostali przeszkoleni m.in. w zakresie udzielania specjalistycznej pomocy medycznej psom służbowym, pracującym w warunkach bojowych i operacyjnych
Projekt Komisji Europejskiej dla Ukrainy obejmuje wyszkolenie w sumie 50 psów, które będą służyć ukraińskiemu społeczeństwu walczącemu z rosyjską napaścią na ich kraj. Ich zadaniem będzie odnajdywanie i unieszkodliwianie pocisków, ładunków, materiałów wybuchowych czy materiałów radioaktywnych stanowi integralną część przywracania bezpieczeństwa cywilom, infrastrukturze i obiektom o znaczeniu krytycznym.
Pilotażowy program Komisji Europejskiej ma na celu wykrywanie materiałów radiologicznych, które mogły zostać wywiezione ze szpitali po rosyjskiej inwazji i ukryte przez przestępców. Specjalnie wyszkolone psy zostały również wyposażone w urządzenia służące do wykrywania tych substancji podczas przeszukiwań terenów wyzwolonych. Ta inicjatywa jest częścią ogólnych działań Komisji Europejskiej w zakresie zwalczania zagrożeń chemicznych, biologicznych, radiologicznych i nuklearnych (CBRN) oraz materiałów wybuchowych.
Projekt realizowany jest z pełnym poszanowaniem unijnych zasad bezpieczeństwa zwierząt. Do tej pory żaden pies nie zginął podczas wykonywania zadań związanych z wykrywaniem materiałów wybuchowych lub rozminowywaniem. Komisja Europejska dołożyła wszelkich starań, aby zapewnić psom odpowiedni sprzęt ochronny, który ma chronić je podczas wykonywania obowiązków służbowych. Psy zostały wyposażone w specjalne buty, okulary oraz specjalne szelki ochronne. Każdy pies został zaopatrzony w apteczkę medyczną, otrzymał specjalną budę transportową oraz dodatkowe wyposażenie i miesięczny zapas karmy.
Dodatkowo, nowi opiekunowie psów przeszli specjalistyczne szkolenie z udzielania pierwszej pomocy medycznej psom służbowym, działającym w warunkach działań bojowych lub operacyjnych. Przewodnicy ćwiczyli procedury K9 TCCC, koncentrując się na najgroźniejszych urazach u psów saperskich. Z użyciem dwóch owczarków niemieckich i specjalnego symulatora przećwiczono m.in. interwencje przy masywnym krwotoku, amputacji, urazach klatki piersiowej, odmie prężnej i hipotermii.
Komisji Europejskiej bardzo zależy na dobrostanie zwierząt.
Kontekst:
Już ponad połowa z planowanych w projekcie specjalnie wyszkolonych psów została przekazana Ukraińskim Siłom Zbrojnym i od 2023 roku pracują razem ze swoimi ukraińskimi opiekunami pomagając Ukraińcom w rozminowywaniu ich kraju. W ramach projektu Komisja Europejska przekazała ukraińskim siłom zbrojnym również drony do wykrywania metali, które zostały wykorzystane w celu wsparcia pracy psów saperskich, zwłaszcza na dużych terenach, na których proces rozminowywania trwa bardzo długo. Ten projekt okazał się wielkim sukcesem i Komisja zamierza kontynuować tego typu pomoc dla Ukrainy.
23 maja 2025 roku kolejna grupa 7 psów dołączy do ukraińskiej armii, wspierając Ukrainę nie tylko w rozminowaniu kraju czy wykrywaniu materiałów wybuchowych, ale również w wykrywaniu materiałów radioaktywnych.